तुकाराम महाराज गाथा अभंग -- विश्वाचा जनिता । म्हणे यशोदेसी माता ।।

 

 

श्रीकृष्ण यशोदा माता

गोपिकांबरोबर रासक्रीडा करताना श्रीकृष्ण

तुकाराम महाराज गाथा अभंग -- विश्वाचा जनिता । म्हणे यशोदेसी माता ।।

विश्वाचा जनिता । म्हणे यशोदेसी माता ।। १ ।।

ऐसा भक्तांचा अंकित । लागे तैसी लावी प्रीत ।। २ ।। 

निष्काम निराळा । गोवी लावियेल्या चाळा ।। ३ ।।

तुका म्हणे आले । रूपा अव्यक्त चांगले ।। ४ ।। 

          'विश्व निर्माण करणारा परमात्मा सामान्य यशोदेला आई म्हणतो. ह्याप्रमाणे हा भक्ताचा अंकित आहे. जशी भक्तामध्ये त्याच्याविषयी प्रिती असेल तसे तो देव आपल्यामध्ये भक्ताविषयीचे प्रेम ठेवतो.' या ओवीतून तुकाराम महाराजांना असे सांगायचे आहे कि, विश्व निर्माण करणारा परमात्मा भगवान श्रीकृष्ण कितीही मोठा असला, त्याने सर्व विश्वाचा भार आपल्या खांद्यावर वाहिला असला, विश्वाचा पालनकर्ता असला तरी यशोदेच्या भक्तीपुढे, प्रेमापुढे तो नतमस्तकच होतो. यशोदेची भक्ती, प्रेम पाहून विश्वाचा परमात्मा श्रीकृष्ण यशोदेला आई म्हणतो. म्हणजेच आपल्यापेक्षाही यशोदेला मोठे मानतो व तिला आईपणाचा मान देतो. यावरून असे दिसून येते कि, यशोदेला श्रीकृष्णाविषयी वात्सल्य निर्माण झाले. म्हणूनच श्रीकृष्ण यशोदेला आपण देव असूनही सर्वात मोठा म्हणजे आईचा मान देतो. देव भक्ताचा प्रेमभाव, त्याने केलेली भक्ती बघूनच आपल्या अंतःकरणात भक्ताला स्थान देतो. त्याच्याविषयी प्रेम ठेवतो. 
          'जो परमात्मा सर्व कामनारहित आणि सर्व उपाधीहून वेगळा असूनही त्याने आपल्याविषयीचा छंद गोपिकांना लावला. तुकाराम महाराज म्हणतात, अव्यक्त परमात्मस्वरूप उत्तम साकार रूप धारण करते झाले.' तुकाराम महाराजांच्या मते श्रीकृष्ण परमात्मा (विश्वाचा निर्माण करता) असूनही त्यांनी कधी गोपिकांकडून कुठल्याही गोष्टीची अपेक्षा न करता व त्या सगळ्यांपेक्षा वेगळा (देव, परमात्मा) असूनही त्यांना भक्तिमार्गाने आपलेसे केले. श्रीकृष्ण त्यांच्यात खेळू लागला, त्यांच्याबरोबर गायी घेऊन रानात जाऊ लागला, त्यांची मडकी फोडून व दहीलोणी चोरून त्रास देऊ लागला. त्यांच्याबरोबर रासक्रीडा करू लागला. गोपिकांना सुद्धा त्याने त्रास दिलेले आवडायचे. आपल्या बासरी वादनाने देव गोपिकांना मंत्रमुग्ध करायचा. साऱ्या गोकुळाला देवाने वेड लावले होते. खरे तर देवाचे परमात्मा रूप पण गवळी व गोपिकांचे प्रेम व भक्ती बघून त्यांनी त्यांचेच म्हणजे गवळ्याचे रूप धारण केले.(अव्यक्त परमात्मस्वरूप उत्तम साकार रूप धारण करते झाले.)